Trong thời đại bóng đá kỹ thuật và chiến thuật cao độ như hiện nay, việc tìm ra đội hình hoàn hảo cho cả tấn công lẫn phòng ngự là một nhiệm vụ quan trọng đối với mọi đội bóng. Một đội hình mà các chuyên gia bóng đá hiện đang quan tâm là sơ đồ bóng đá 4-2-1-3, một hệ thống có thể kiểm soát tấn công và hỗ trợ tấn công mạnh mẽ. Vậy đội hình này có gì đặc biệt? Làm thế nào để sử dụng nó một cách hiệu quả? Chúng tôi sẽ phân tích chi tiết trong bài viết tiếp theo .
Sơ đồ bóng đá 4-2-1-3 là gì?
Nguồn tin từ thienhabet cho biết, sơ đồ 4-2-1-3 là một trong những sơ đồ 4 hậu vệ đa năng nhất, được phát triển để tăng cường khả năng kiểm soát bóng, tạo chiều sâu cho trận đấu và mở rộng vai trò của hàng tiền vệ. Cụ thể, sơ đồ này bao gồm:
- 4 hậu vệ : 2 trung vệ và 2 hậu vệ biên
- Hai tiền vệ phòng ngự (trục đôi)
- 1 Tiền vệ tấn công (Số 10)
- 3 tiền đạo : 1 tiền đạo trung tâm và 2 tiền đạo nhỏ
Sơ đồ 4-2-1-3 cho phép đội bóng cân bằng giữa phòng ngự và tấn công. Các tiền vệ phòng ngự không chỉ giành lại bóng mà còn đóng vai trò cầu nối cho các pha tấn công, trong khi số 10 đóng vai trò sáng tạo, chiến thuật và hỗ trợ tấn công. Sơ đồ 4-2-1-3 này lý tưởng cho các đội bóng có xu hướng áp đảo trận đấu.
Vai trò và tác động của chiến thuật
Tuyến phòng thủ (4) và Tuyến kiểm soát (2)
- Bốn hậu vệ: bao gồm hai trung vệ (CB) và hai hậu vệ cánh.
- 2 CB: Phải có hiểu biết và khả năng xử lý bóng cao.
- Hai hậu vệ biên: Tham gia tấn công nhiều hơn so với đội hình ba hậu vệ, chiếm giữ vị trí của hai trung vệ và tạo chiều rộng cho hàng phòng ngự.
- Hậu vệ/Tiền vệ trung tâm (Hai hậu vệ):
- Vai trò: Đây là nền tảng của đội bóng. Họ phải giỏi giành lại bóng, chặn hàng phòng ngự và phân phối bóng lên phía trước một cách nhanh chóng và dễ dàng. Họ tạo sự ổn định khi bốn cầu thủ tấn công dâng cao.
Tuyết sáng tạo (1)
- 1 Tiền vệ tấn công (CAM / Số 10):
- Vị trí chủ chốt: Cầu thủ này di chuyển tự do ở khu vực trung tâm, phía sau tiền đạo.
- Vai trò: Kết nối hai tiền vệ với bộ ba tấn công, chịu trách nhiệm sáng tạo (các đường chuyền quyết định), đột phá và dứt điểm. Sự thành công của chiến thuật phụ thuộc phần lớn vào màn trình diễn của cầu thủ này.
Tuyến tấn công (3)
- 3 tiền đạo: Thông thường, đây là một tiền đạo , một tiền vệ trung tâm ( ST ) và hai cầu thủ chạy cánh (Wingers ).
- 2 Tiền vệ cánh: Chơi rộng, tăng cường chiều sâu và chiều rộng cho hàng công. Họ có thể là tiền vệ cánh phải hoặc di chuyển vào trong (Tiền đạo cánh trong) để tấn công trung lộ.
- 1 ST: Anh ấy là cầu thủ ghi bàn hàng đầu, thu hút sự chú ý của các trung vệ, tạo khoảng trống cho hai cầu thủ nhỏ con hơn và một số 10.
Cách lập sơ đồ chiến thuật bóng đá 4-2-1-3
Để triển khai hiệu quả sơ đồ chiến thuật bóng đá 4-2-1-3, các huấn luyện viên cần chú ý đến việc sắp xếp nhân sự hợp lý cho từng vị trí, cụ thể được những người chơi tại thiên hạ bet tổng hợp:
Hàng hậu vệ (4 người)
- Cả hai hậu vệ đều cần phải nhanh nhẹn, có khả năng chạy cánh và hỗ trợ tấn công tốt.
- Cả hai trung vệ đều phải đảm bảo khả năng phòng ngự chắc chắn, kỹ năng không chiến tốt và khả năng chuyền bóng từ tuyến dưới.
Tiền vệ phòng ngự (2 cầu thủ)
Đây là “lá chắn sắt” trước hàng phòng ngự. Cặp tiền vệ này nên bao gồm:
- Các cầu thủ phòng ngự (ví dụ: Casemiro, Kimmich)
- Những người có thể phối hợp và thay đổi tình huống (ví dụ: Kroos de Jong)
Sự kết hợp này làm cho chiến thuật bóng đá 4-2-1-3 trở nên mạnh mẽ và mượt mà khi chuyển đổi giữa tấn công và phòng thủ.
Tiền vệ tấn công (1 người)
Người chơi ở vị trí này phải:
- Tư duy chiến lược tốt
- Kỹ năng chuyền bóng và làm việc nhóm
- Khả năng thực hiện công việc từ xa
Đây là vị trí quan trọng và có lợi trong sơ đồ 4-2-1-3 .
Hàng tiền đạo (3 người)
- Tiền đạo trung tâm: Anh ta phải là một tiền đạo toàn diện, có khả năng dứt điểm, xây dựng hàng phòng ngự và gây áp lực lên đối phương.
- Hai cầu thủ chạy cánh: Phải có tốc độ, kỹ thuật, khả năng rê bóng và giao tiếp với đồng đội.
Nếu được lên kế hoạch tốt , đội hình 4-2-1-3 có thể hoạt động hiệu quả, kiểm soát trận đấu và liên tục gây áp lực lên khung thành đối phương.
Điểm mạnh và điểm yếu sơ đồ bóng đá 4-2-1-3
Giống như đội hình 3-3-1-3, đội hình 4-2-3-1 không phải là “viên đạn thần kỳ”, nhưng nó có một số ưu điểm. Việc hiểu rõ điểm mạnh và điểm yếu của đội hình 4-2-1-3 sẽ cho phép huấn luyện viên và cầu thủ điều chỉnh chiến thuật cho phù hợp với từng trận đấu.
Điểm mạnh
- Kiểm soát sân : Với ba tiền vệ trung tâm (hai cầu thủ trụ cột và một cầu thủ kiến tạo), đội hình này giúp dễ dàng kiểm soát khu vực giữa sân.
- Hỗ trợ tấn công mạnh mẽ : 3 tiền đạo với số 1 ở phía sau tạo nên một cuộc tấn công linh hoạt và dày đặc.
- Thứ tự cao : Các vị trí được phân tách rõ ràng và được hỗ trợ chặt chẽ.
- Thay đổi trạng thái nhanh chóng : Cấu trúc hỗ trợ cả phòng thủ chủ động và tổ chức chủ động.
Điểm yếu
- Đối với tiền vệ số 10 : Nếu cầu thủ này bị giới hạn trên sân, khả năng sáng tạo của anh ta sẽ bị hạn chế.
- Nguy hiểm ở hai bên cánh : Khi các hậu vệ dâng cao ở hai bên cánh, họ có nguy cơ mất bóng.
- Yêu cầu thể chất cao : Các cầu thủ sẽ phải di chuyển rất nhiều, đặc biệt là tiền vệ và hậu vệ.
Hiểu được những điểm mạnh và điểm yếu này sẽ giúp huấn luyện viên điều chỉnh đội hình 4-2-1-3 sao cho hiệu quả nhất tùy thuộc vào đối thủ và thời điểm.
Những cái tên thành công với đội hình 4-2-1-3
Nhiều huấn luyện viên và đội bóng đã sử dụng thành công đội hình bóng đá 4-2-1-3 trong chiến lược của họ:
Tây Ban Nha dưới thời Luis de la Fuente
Một ví dụ điển hình cho sự thành công của sơ đồ 4-2-1-3 chính là đội tuyển Tây Ban Nha dưới thời huấn luyện viên Luis de la Fuente. Kể từ khi tiếp quản vị trí huấn luyện viên trưởng của “La Roja”, de la Fuente đã phát triển sơ đồ tiki-taka chặt chẽ thành hệ thống 4-2-1-3 linh hoạt, nhanh nhẹn và chính xác hơn.
Hệ thống 4-2-1-3 của De la Fuente không chỉ giúp Tây Ban Nha thành công tại vòng loại Euro 2024 mà còn tạo nên bản sắc riêng: sự cân bằng giữa lối chơi kiểm soát bóng truyền thống và tốc độ hiện đại. Hệ thống 4-2-1-3 của Tây Ban Nha dưới thời De la Fuente hứa hẹn sẽ tiếp tục là một “vũ khí chiến lược” trong các giải đấu lớn sắp tới.
Đội hình đội tuyển quốc gia Pháp tham dự World Cup 2018
Deschamps đã sử dụng Kante-Pogba (hai cầu thủ phòng ngự), Griezmann (số 10) và bộ ba tấn công Mbappé-Giroud-Matuidi để giành chức vô địch. Đây là hình mẫu hoàn hảo của sơ đồ 4-2-1-3 hiện đại.
Pep Guardiola (Barcelona 2008–2012)
Mặc dù Pep nổi tiếng với sơ đồ 4-3-3, nhưng hầu hết các trận đấu của ông đều diễn ra theo sơ đồ 4-2-1-3 , với Busquets và Xavi chơi lùi sâu hơn, Iniesta hoặc Messi chơi ở vị trí số 10, còn Pedro, Messi và Villa chơi ở vị trí tiền đạo.
Jürgen Klopp (Liverpool 2018–2022)
Với việc Liverpool có Fabinho, Henderson và Thiago/Keita, họ sẽ sử dụng đội hình 4-2-1-3 linh hoạt để kiểm soát sân, hỗ trợ bộ ba tấn công Salah, Firmino và Mane ở phía trước.
Các biến thể của đội hình 4-2-1-3
Mặc dù có cấu trúc cơ bản, đội hình 4-2-1-3 có thể được điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với từng tình huống chơi:
Đội hình phòng ngự: Sơ đồ 4-2-3-1
- Nếu không có bóng, cầu thủ số 10 sẽ lùi sâu và tạo thành bộ ba tiền vệ ở giữa sân, tạo nên hàng phòng ngự mạnh mẽ.
- Những cầu thủ trẻ này có thể lùi về chơi ở vị trí tiền vệ hỗ trợ.
Đội hình tấn công: 4-2-4
Khi tấn công, cầu thủ số 10 sẽ dâng cao và các cầu thủ chạy cánh sẽ di chuyển vào trong, tạo thành đội hình 4-2-4 gây nhiều áp lực hơn lên hàng tiền vệ.
Đội hình 4-1-4-1
Một trong hai tiền vệ phòng ngự có thể dâng cao để tạo ra đội hình phòng ngự chú trọng vào việc kiểm soát bóng. Tính linh hoạt này cho phép chiến lược 4-2-1-3 dễ dàng thích ứng với các tình huống chơi khác nhau.
Sơ đồ 4-2-1-3 là sự kết hợp hoàn hảo giữa khả năng kiểm soát bóng, chiến thuật và lối chơi tấn công hiệu quả. Khi được sử dụng đúng cách, sơ đồ này có thể đánh bại mọi đối thủ. Với những ưu điểm rõ ràng, tính linh hoạt cao và khả năng gia tăng sức mạnh cho cầu thủ , sơ đồ 4-2-1-3 là một vũ khí lợi hại trong tay các chiến thuật gia hiện đại.
Trong tương lai gần, nếu được sử dụng đúng cách và với đội hình phù hợp , sơ đồ bóng đá 4-2-1-3 có thể trở thành chuẩn mực chiến thuật trong bóng đá.
